Размаўляем па-беларуску
Паважаныя Бацькі!
Вітаем Вас на старонцы “Размаўляем па-беларуску”. У гэтай рубрыцы мы разам будзем вывучаць родную мову, народныя і дыдактычныя гульні, вершы, знаеміцца з працай нашага дзіцячага садка па фарміраванню устойлівага інтарэса да беларускай мовы у выхаванцау.
Как приобщить ребенка дошкольного возраста к белорусскому языку
Постепенное развитие элементарных свойств белорусской речи можно начинать с раннего возраста, когда в основном действует механизм подражания. Эту работу необходимо проводить и в дальнейшем, расширяя ее на протяжении всего дошкольного детства, так как дети в этом возрасте уже способны воспринимать достаточно большой объём новых знаний.
Восемь шагов навстречу белорусскому языку
1.Смотрим по-белорусски
Начинаем с самого простого, с «Калыханкі», утренних программ для малышей на «Беларусь-3». А так же переводных мультиков на белорусском, например: «Шрек»,«Свинка Пеппа»
2.Играем по-белорусски
Это может быть семейная игра или перевод слов в уже знакомых всем играх. Например, «Раз, два, тры, чатыры, пяць. Я іду цябе шукаць». Просыпаемся по-русски «С добрым утром!», а засыпаем по-белорусски «Дабранач!». Учимся чисто по-белорусски чистить зубы: «У мяне зубная шчотка, ею зубы чышчу чотка! Хто не чысціць зубы шчоткай, вырасце бяззубай цеткай!». Подобное можно найти в книге А. Хадановича “Нататкі таткі”
3.Рисуем по-белорусски
Используем четверостишия и игры при рисовании. Например, «Кропка, кропка, побач – коска. Атрымаўся тварык просты. Ручкі, ножкі, агурочак - чалавек па свеце крочыць» Так же рисункам ребенка можно давать белорусские названия: «Ялінка», «Кветка», «Сонейка», «Вясёлка», «Мама, тата, я» и обсуждать нарисованное на белорусском языке.
4..Поем по-белорусски
Наряду с русскими разучиваем и белорусские песенки. Например, уже привычные нам «Jingle Bells» можно спеть и по-белорусски «Звон звініць», как и классическую «Маленькой елочке холодно зимой» в пер. В.Жуковича «Ў лесе яліначцы холадна зімой»; песни из любимых мультиков, например, песня из м/ф «Летучий голландец» – «Не шанцуе нам, прынцэсам, не шанцуе!».
5.Читаем по-белорусски
По-белорусски можно познакомиться с Винни-Пухом и Пеппи – «Віня-пых і ўсе-ўсе-ўсе», «Піпі Доўгаяпанчоха», а так же мумми-троллями и хобитами, овечкой Аделей, Брык и Шусей. Читать истории, например, про йетти и корову Маму Му; «Снежны чалавек» Эвы Сусы в переводе А. Башаримовойи, цикл историй Юи Висландер в переводе Н.Кондрусевич.
6.Приглядываемся по-белорусски
Названия улиц, вывески магазинов, реклама на билбордах, торговые марки и даже надписи на майках мимо проходящих – белорусское слово можно встретить даже на заправке где угодно – главное, приглядеться.
7.Запоминаем по-белорусски
Запоминаем и по-русски, и по-белорусски сразу в одном стишке.
8.Говорим по-белорусски
Вечером обсуждаем с ребенком как прошел день в детском саду, насколько была интересной новая книга или мультфильм, куда ходили на выходных. Заучиваем с ребенком отдельные белорусские слова. С помощью картинок или карточек, на которых с одной стороны пишется белорусское слово, а на другой стороне клеится рисунок. Можно подписывать вещи в комнате ребёнка белорусскими словами, т.е. наклеивать стикеры.
|
Алег Старынчык Сонца-сонейка свецiць ласкавае. Пакажы ўсё на свеце цiкавае! Горы, рэкi, азёры, палетачкi – Яны ўсе твае родныя дзетачкi. Мы чакаем цябе з кожнай ранiцай. Без цябе не пяецца, не марыцца. Выстаўляем жывоцiкi, носiкi Пад твае залатыя валосiкi. Хмарка хоча закрыць цябе, хмурыцца. I становiцца цёмнаю вулiца. Гэтак сонейка з намi вiтаецца, Падмiргне i за хмарку схаваецца. Сонца-сонейка! Свецяць праменьчыкi. Як патрэбны твае нам струменьчыкi!!! |
Вера Вярба У бабулі маёй Рукі лоўкія, У бабулі маёй Песні доўгія. Разматае клубок З новай казкаю, Прыйдзе хітры каток, Трэцца з ласкаю. Хоча лапкі пагрэць, Завуркоча ён, Ні гуляць, ні дурэць Нам не хочацца. Вось і дзень праляцеў, І не спіцца нам. Бабка казкі пляце Чараўніцаю. |
|
Петр Шакола Ну, давай, малы, прачніся! Пратры вочкі, пацягніся. З ложка ўстань, зірні ў акно: Сонейка ўзыйшло даўно – І цябе заве гуляць, Дзень вясёлы пачынаць.
|
Адам Русак Куды ні глянь — лясы шумяць, цвіце за полем гай, а поле — вокам не абняць. I гэта ўсё — мой край. Пшаніца, жыта на палях, усюды ураджай, тагі, як горы, на лугах. I гэта усе — мой край. Жыве, працуе мой народ ці ў снежань, ці ў май, і харашэе з году ў год мой родны, вольны край. Куды ні глянь — лясы шумяць, за полем рачка, гай. I ў сэрцы песні не стрымаць пра мой любімы край.
|
|
Зайчы дом Пад ракітавым кустом Заяц збудаваў свой дом. Ну і майстра, ну і дом — Вецер ходзіць там кругом. Вокны мохам залажыў, Дзверы шышкамі прыкрыў. Ну і заячы палац — Лес наўкол з яго відаць! Зверху дом накрыўся сам Нейкім папаратнікам. Ну і цёплая страха — Не заснеш без кажуха. А калі заснеш зімой, Дык завеяю ліхой Забярэцца ў дом мароз, Прабярэ цябе наскрозь. Каб ад сцюжы не сканаць, Мусіць заяц ноч скакаць. Ну і заяц, ну і дом Пад ракітавым кустом!
|
Якуб Колас "Многа слаўненькіх куточкаў" Многа слаўненькіх куточкаў Ёсць у нашым краі, Дзе пад гоман ручаёчкаў, Пад шум дрэў у гаі Рой журботных дум пакінеш; Дзе няма трывогі, Дзе душою адпачынеш, Змучаны з дарогі; Дзе прыемны ветрык млее, Збажыну калыша, Дзе пакоем-згодай вее, Дзе ўсё шчасцем дыша.
|
|
Мой край Куды ні глянь — лясы шумяць, цвіце за полем гай, а поле — вокам не абняць. I гэта ўсё — мой край. Пшаніца, жыта на палях, усюды ураджай, стагі, як горы, на лугах. I гэта усе — мой край. Жыве, працуе мой народ ці ў снежань, ці ў май, і харашэе з году ў год мой родны, вольны край. Куды ні глянь — лясы шумяць, за полем рачка, гай. I ў сэрцы песні не стрымаць пра мой любімы край. |
Забаўлянкі У куце сядзіць мядзведзь У куце сядзіць мядзведзь, Хустку вышывае, А лісічка-невялічка Хатку прыбірае. А каток пячэ аладкі, Масла падлівае. Мышанятка жвава, гладка Катку памагае. |
|
Забаўлянкі Ягорачка Горкай, горкай, горачкай Ішоў малы Ягорачка. Ваўкоў не баяўся, Страхаў не пужаўся. Выразаў Ягорачка Дудачку-свісцёлачку, I свістаў ён птушачкай, Птушачкай-пяюшачкай. |
Забаўлянкі Сядзіць мядзведзь на калодзе Сядзіць мядзведзь на калодзе, Капшук вышывае, А сыны-медзведзяняткі Шоўкам падшываюць. Стары заяц-работнічак На скрыпцы грае, А лісіца, а хітрыца З куста выглядае. |
Кожны чацвер выхавацелi ў нашай установе праводзяць дзень беларускага маўлення. Заняткі па развіцці беларускага маўлення праходзяць ў форме гульні. Выхаванцы вучацца называць прадметы на беларускай мове, перакладаць і завучваць невялікія тэксты. Акрамя заняткаў існуюць іншыя цікавыя формы работы. Праводзіцца мастацка-моўная дзейнасць з выкарыстаннем твораў беларускай дзіцячай літаратуры. Гэта чытанне казак, вершаў, завучванне пацешак. У гэтым годзе была арганiзавана выстава мастацкай лiтаратуры для дзяцей «Беларуская мова - цудоўная мова», на якой дарослыя i дзецi змаглi пазнаемiцца з вялікай колькасцю цудоўных твораў, напісаных на роднай мове.
Мой родны кут, як ты мне мілы!..
Мой родны кут, як ты мне мілы!..
Забыць цябе не маю сілы!
Не раз, утомлены дарогай,
Жыццём вясны мае убогай,
К табе я ў думках залятаю
І там душою спачываю.
О, як бы я хацеў спачатку
Дарогу жыцця па парадку
Прайсці яшчэ раз, азірнуцца,
Сабраць з дарог каменні тыя,
Што губяць сілы маладыя, –
К вясне б маёй хацеў вярнуцца.